De kunst van het terugkijken: doordachte vragen voor effectieve retrospectieven
Als je de effectiviteit van je team wilt verbeteren, dan ontkom je er niet aan om regelmatig na te denken over wat je team heeft gedaan en hoe het in de toekomst beter kan.
Er bestaan retrospectieve sjablonen voor precies dit doel. Deze bieden je een catalogus met vragen die je jezelf als team kunt stellen om zelfreflectie zo goed mogelijk te ondersteunen.
Een klassieker onder de retrospectives is bijvoorbeeld de “goed/slecht” retrospective. Hierbij stel je jezelf de twee eenvoudige vragen wat er “goed” en wat er “slecht” ging. En ook al lijken deze twee vragen heel alomvattend, ze worden heel snel saai en leveren daarom maar weinig bruikbare inzichten op in de verbetermogelijkheden van het team.
En dit is precies waarom het belangrijk is om goed doordachte retrospectieve vragen te stellen in een retro. Aan de ene kant brengen deze afwisseling in het retroritueel en aan de andere kant onthullen ze nieuwe perspectieven op teamwork.
6 Goed doordachte retrospectieve vragen:
Methode 1: Agile levering retrospectieve vragen
De eerste retrospectieve richt zich op de wendbaarheid van je team. Zo kun je controleren of je team draait als een geoliede machine of dat een paar wrijvingspunten de boel aan het wankelen brengen:
⚙️ Agile Delivery Retrospectief
Goed doordachte vragen voor de terugblik
Methode 2: Teamverplichtingen Retrospectieve vragen
Een team kan alleen echt goed werken als het samenwerkt en in dezelfde richting werkt. Deze retrospectieve vragen gaan precies daarover. Werken jullie samen of tegen elkaar in?
🤝Retro om team commitmenten te reflecteren en te definiëren
Health Check vragen (schaal)
Open vragen
Goed doordachte vragen voor de terugblik
Methode 3: Psychologische veiligheid - Health Check Retro vragen
Aangezien we het al de hele tijd over reflectie hebben, moet daarvoor ook de nodige basis aanwezig zijn. De zogenaamde “psychologische veiligheid”.
Alleen als dit er is, heeft het zin om verdere problemen en mogelijkheden in het team aan te pakken.
Dit is een Healthcheck-retro - een retrospectief waarin je de vragen beantwoordt op een schaal van “Volledig mee eens” tot “Helemaal niet mee eens”. Dit soort retrospectieven neemt doorgaans aanzienlijk minder tijd in beslag. Het is dus optimaal voor een week waarin de tijd sowieso al schaars is of in combinatie met de vraag “waarover willen we het verder nog hebben?”:
Psychologische veiligheid Health Check
Health Check vragen (schaal)
Open vragen
Goed doordachte vragen voor de terugblik
Methode 4: Retrospectieve batterijvragen
Heb je het gevoel dat je team de laatste tijd op stoom is geraakt? Je kunt deze uitdaging aangaan met de juiste vragen uit de batterij retrospectief:
Batterij Retrospectief
Goed doordachte vragen voor de terugblik
Methode 5: Toekomstperspectief vragen
Normaal gesproken kijkt een retrospectief altijd naar het verleden, maar een blik in de toekomst kan ook veel onthullen over de status van het team. Daarom kun je af en toe ook naar het toekomstperspectief vragen:
🔮 Futurespectief
Goed doordachte vragen voor de terugblik
Methode 6: Knelpunten retrospectieve vragen
Soms gebeurt het dat je veel energie in het team hebt en er toch heel weinig lijkt te gebeuren. Dit fenomeen wordt vaak veroorzaakt door knelpunten in het team. Om deze omstandigheden van dichtbij te bekijken, kun je jezelf de knelpunten retrospectieve vragen stellen:
Open feedback vragen:
Ons knelpunt: Wat is het kritieke onderdeel in onze structuren en processen dat bepaalt hoeveel we als
team kunnen presteren?
Welke opties zijn er om dit ene knelpunt uit de weg te ruimen?
Goed doordachte vragen voor de terugblik
Voor goede retrospectieven moeten niet alleen de vragen goed doordacht zijn:
Als je echt uitzonderlijke retrospectives wilt organiseren, heb je meer nodig dan alleen een geweldig retrosjabloon. Hier zijn een paar to-do’s en don’t-do’s voor je volgende retrospectief:
To-Do’s:
- Gebruik altijd verschillende formats voor retrospectives om een hoge mate van betrokkenheid te bereiken.
- Pas de selectie van retrospectieve vragen aan aan de omstandigheden in het team. Weinig energie in het team → batterij retrospectieve vragen.
- Creëer een open en schaamtevrije sfeer. Dit bevordert de eerlijkheid en feedbackkwaliteit van het team.
- Let op de tijd. Korte retrospectives zijn aantoonbaar succesvoller. Besteed aandacht aan timemanagement en verzamel feedback voor de vragen voorafgaand aan de retrospectieve.
- Vier je team. Alleen door de positieve aspecten van het samenwerken te erkennen, kan er een hoog niveau van eigenwaarde binnen het team ontstaan.
Niet-doen:
- Behandel de terugblik niet als een verplichte oefening. Niemand doet graag dingen onvrijwillig.
- Voorkom dat mensen te dominant worden in een retro. Dit zorgt er al snel voor dat anderen zich niet gehoord voelen.
- De terugblik mag geen zinloze koffiedik worden. Daarom moet je de terugblik nooit verlaten zonder concrete maatregelen.
- Een retrospectief is geen forum voor klachten. Zorg ervoor dat het niet gaat om het aanwijzen van schuldigen, maar om het samen vinden van oplossingen.
Goed doordachte vragen voor de terugblik
Conclusie - De kunst van het terugkijken: doordachte vragen voor effectieve retrospectieven
Zoals je in dit artikel kunt zien, gaat het bij goede retrospectieven om meer dan alleen “een of ander nieuw retroformaat”.
Een goede retrospectieve past zich aan de omstandigheden in het team aan en daarbij hoort ook het retroformaat dat bij de situatie past.
Bekijk gerust onze meer dan 50 retroformaten en test ze gratis uit - Hier vind je iets voor elke situatie:
